Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
wtorek, 30 grudnia 2025 15:28
Reklama
Reklama
Reklama

Oto najstarsze polskie kolędy. Jedna jest po polsku, a druga po łacinie

Najstarsza polska kolęda „Zdrów bądź, królu anielski” pochodzi z początku XV wieku. Natomiast najstarsza kolęda polskiego autora to „Buccinemus in hac die”.
Oto najstarsze polskie kolędy. Jedna jest po polsku, a druga po łacinie

Autor: Canva

Tekst kolędy jest w języku łacińskim, a jej autorem jest Bartłomieja z Jasła, teologa i filozof, profesora Akademii Krakowskiej. Jej rękopis jest przechowywany w Bibliotece UJ.

Zdrów bądź, królu anielski

„Zdrow bądź, krolu anielski” to – jak podaje Wikipedia – utwór uważany za najstarszą polską kolędę. Pod koniec XIX w. odnalazł ją wybitny polski badacz Aleksander Bruckner w rękopisie Biblioteki Załuskich w Petersburgu, pochodzącym z biblioteki wikariuszy wiślickich. 

Jego tekst – informuje historiaposzukaj.pl – odnajdujemy w kilku źródłach, z których najistotniejsze to pochodzący z 1424 roku zbiór kazań Jana Szczekny, magistra praskiego, późniejszego mnicha cysterskiego i spowiednika królowej Jadwigi, od 1407 profesora teologii na uniwersytecie krakowskim. Tekst oryginalny nie ma zapisu nutowego.

Kolęda polska była prawdopodobnie tłumaczeniem z oryginału czeskiego („Zdráv bud' králi andělský”) lub łacińskiego utworu „Ave rex angelorum”. Głos discantowy tego utworu znajduje się w kancjonale z 1637 Opactwa Sióstr Benedyktynek pw. św. Wojciecha w Staniątkach.

 

Zadmijmy w trąbę w tym dniu

„Buccinemus in hac die”, czyli „Zadmijmy w trąbę w tym dniu”, to najstarsza znana kolęda polskiego autora. Ona również powstała na początku XV wieku. Znajduje się dziś w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

Jak podaje Wikipedia, wśród przechowywanych tam kolęd znajdują się m.in. „Buccinemus in hac die”, z akrostychem „Bartholomeus de Jassel”.

Pierwsze słowa kolejnych zwrotek układają się w zapis „Bartholomeus de Iaslo”. To – wyjaśnia Polsat News – charakterystyczna dla średniowiecza forma podpisu autora

Przez stulecia kolęda pozostawała przede wszystkim przedmiotem badań historyków i muzykologów. W 2017 roku tekst został po raz pierwszy przetłumaczony na język polski przez dr Jacka Partykę. W tym samym roku w Muzeum Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego odbyło się światowe prawykonanie utworu.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Dominika 24.12.2025 23:32
Bardzo dobrze, że dr Partyka podjął się tłumaczenia łacińskiego tekstu. Łacina to fundament naszej kultury, ale polski przekład pozwala tym treściom dotrzeć do każdego.

tradycjonalista 24.12.2025 13:34
Piękne! Zawsze myślałem, że najstarsza jest „Anioł pasterzom mówił”, a tu proszę – niespodzianka z XV wieku. Warto przypominać o takich perłach.

Reklama
Reklama
Reklama
Ostatnie komentarze
Autor komentarza: DOMINIKTreść komentarza: Proszę rodzinę osoby zmarłej o kontakt, przekażę przydatne informacje tel. 783 903 941Data dodania komentarza: 30.12.2025, 10:22Źródło komentarza: Tragedia na skrzyżowaniu. Nie żyje osoba potrącona przez ciężarówkęAutor komentarza: ??Treść komentarza: Tak?Data dodania komentarza: 30.12.2025, 08:00Źródło komentarza: Oddali miliony złotych. ZUS walczy z nadużyciami na L4Autor komentarza: KLTreść komentarza: Kolejna śmierć na drodze w tym roku... Kiedy my się w końcu nauczymy, że pośpiech to najgorszy doradca? Czy to pieszy, czy kierowca – na drodze nikt nie jest nieśmiertelny. Odłóżmy telefony, zdejmijmy nogę z gazu i po prostu patrzmy uważnie, co się dzieje wokół nas.Data dodania komentarza: 30.12.2025, 01:21Źródło komentarza: Tragedia na skrzyżowaniu. Nie żyje osoba potrącona przez ciężarówkęAutor komentarza: likoTreść komentarza: Dziwi mnie, że mimo tylu apeli policji, statystyki są gorsze niż rok temu. Może te 5 dni wolnego sprawiło, że poczuliśmy się zbyt rozluźnieni? Dłuższe święta to najwyraźniej więcej okazji do ryzykownych zachowań.Data dodania komentarza: 30.12.2025, 00:42Źródło komentarza: Policja zrobiła bilans świąt i weekendu. Wyszło gorzej niż rok temuAutor komentarza: mieszkaniecTreść komentarza: Przejeżdżałem tamtędy chwilę po wypadku, widok był porażający. Służby działały bardzo sprawnie, ale korki utworzyły się niemal natychmiast na całej Grudziądzkiej. Najgorsza jest ta informacja, że mimo transportu do szpitala nie udało się tej osoby uratować. Smutny dzień dla Torunia.Data dodania komentarza: 29.12.2025, 22:27Źródło komentarza: Tragedia na skrzyżowaniu. Nie żyje osoba potrącona przez ciężarówkęAutor komentarza: martwe poleTreść komentarza: Ludzie, pamiętajcie o martwym polu w ciężarówkach! Siedząc wysoko w kabinie, kierowca naprawdę nie widzi wszystkiego, co dzieje się bezpośrednio przed maską czy z boku. Nie oceniam winy, ale zawsze powtarzam dzieciom: przy ciężarówce stosujcie zasadę ograniczonego zaufania, nawet na pasachData dodania komentarza: 29.12.2025, 19:59Źródło komentarza: Tragedia na skrzyżowaniu. Nie żyje osoba potrącona przez ciężarówkę
Reklama
NAPISZ DO NAS

Zapraszamy do kontaktu!

Reklama